Umdlavuza wendunu yisifo lapho izicubu ze-anus ziba namaseli ayingozi (umdlavuza). Indunu isiphetho samathumbu amakhulu, ngaphansi kwe-rectum, lapho umzimba ushiya indle (imfucuza eqinile). Indunu yakheka ingxenye kusuka ezingxenyeni ezingaphandle zesikhumba futhi ingxenye isuka emathunjini. Imisipha emibili efana nendandatho ivula futhi ivale imbobo yendunu, ebizwa ngokuthi imisipha ye-sphincter, futhi idedele indle iphume emzimbeni. Cishe amayintshi angu-1-11⁄2 ubude umsele wendunu, ingxenye yendunu phakathi kwe-rectum kanye nokuvuleka kwendunu.
Isikhumba sibizwa ngokuthi indawo ye-perianal ezungeze ingaphandle lendunu. Izicubu zesikhumba sePerianal ezingathinti i-anal sphincter zivame ukuphathwa ngendlela efanayo nomdlavuza we-anal, yize abanye bengathola ukwelashwa kwasendaweni (ukwelashwa okuqondiswe endaweni encane yesikhumba).
Iningi lomdlavuza wendunu lihlobene nokutheleleka nge-human papillomavirus (HPV).
Izici zobungozi zomdlavuza wendunu zifaka okulandelayo:
Izimpawu zomdlavuza wesitho sangasese zifaka ukopha okuvela endunu noma engxenyeni engaphezulu noma kwesigaxa esiseduze nendunu.
Umdlavuza we-Anal noma ezinye izinkinga zingabhekana nalezi nezinye izimpawu nezimpawu. Uma unezinye zalezi zinto ezilandelayo, thintana nodokotela wakho:
Izivivinyo ezihlola i-rectum ne-anus zisetshenziselwa ukuxilonga umdlavuza wendunu.
Lezi zivivinyo nezinqubo ezilandelayo zingasetshenziswa:
Izici ezithile zithinta ukubikezela (ithuba lokululama) kanye nezinketho zokwelashwa.
Isibikezelo sincike kulokhu okulandelayo:
Izinketho zokwelashwa zincike kokulandelayo:
AMAPHUZU OMSEBENZI
Inqubo esetshenziswayo ukuthola ukuthi umdlavuza ususabalele ngaphakathi kwendunu noma kwezinye izitho zomzimba ibizwa ngokuthi yi-staging. Isigaba sokugula sinqunywa ngemininingwane etholwe kule nqubo yesiteji. Ukuze uhlele ukwelashwa, kubalulekile ukwazi iphuzu. Enqubeni yesiteji, izivivinyo ezilandelayo zingasetshenziswa:
Izinhlobo ezintathu zokwelashwa okujwayelekile zisetshenzisiwe:
Ukuhlinzwa komdlavuza we-Anal
Ukuhlinzwa akuyona inqubo yokuqala esetshenziselwa umdlavuza we-anal ezimweni eziningi. Indlela yenqubo incike ohlotsheni nasendaweni yesimila seziguli ezidinga ukuhlinzwa.
Ukuthengiswa kabusha kwasendaweni
Ukuthengiswa kwasendaweni kuyinqubo lapho kususwa khona isimila kuphela, kanye nomugqa omncane (onqenqemeni) wezicubu ezijwayelekile ezungeze isimila. Uma isimila sincane futhi singakasakazeki ezicutshini ezizungezile noma ama-lymph node, sisetshenziswa kakhulu ekwelapheni umdlavuza wekhasi lendunu.
Ukuthengiswa kwendawo kaningi kusindisa imisipha ye-sphincter evimbela isitokisi ukuthi singawi ngaphandle kuze kuphumule ngemuva kokuhamba kwamathumbu. Lokhu kusiza umuntu ngemuva kokuhlinzwa ukuthi ahambise amathumbu akhe ngokwemvelo.
Inqubo enkulu ukubuyiswa kwesisu (noma i-APR). Esiswini (esiswini), udokotela ohlinzayo wenza ukusikeka okukodwa (ukusika) nomunye azungeze indunu ukukhipha ingquza kanye nengxenyeni. Noma yimaphi ama-lymph node azungezile nawo angasikwa ngudokotela ohlinzayo, kepha lokhu (okubizwa ngokuthi yi-dissection ye-lymph node) nakho kungenziwa ngokuhamba kwesikhathi.
I-anus (ne-anal sphincter) sezihambile, ngakho-ke kubalulekile ukwenza ukuvulwa okusha kwesitulo ukuphuma emzimbeni. Ukuphela kwekholoni kuxhunywe emgodini omncane (obizwa nge-stoma) owenziwe esiswini ukwenza lokhu. Ngokuvulwa, isikhwama sokuqoqa indle sinamathela emzimbeni. I-colostomy ibizwa ngale ndlela.
I-APR ibiyindlela yokwelapha ejwayelekile yomdlavuza wesitho sangasese esidlule, kepha odokotela bathole ukuthi ngokusebenzisa i-radiation therapy kanye ne-chemotherapy manje kungavikelwa njalo. I-APR isetshenziswa namuhla kuphela uma ezinye izindlela zokwelapha zingasebenzi noma uma umdlavuza ubuya ngemuva kokwelashwa.
Izingozi ezingaba khona nemiphumela engemihle yokuhlinzwa
Imiphumela emibi yokuhlinzwa, kufaka phakathi uhlobo lokuhlinzwa kanye nempilo yomuntu ngaphambi kokuhlinzwa, incike ezintweni eziningi. Ngemuva kwenqubo, abantu abaningi bangazizwa okungenani bengakhululekile, kepha ngokujwayelekile kungalawulwa ngemithi. Ezinye izingqinamba zingabandakanya ukusabela kwe-anesthesia, ukulimala kwezitho eziseduze, ukuvuvukala, amahlule egazi lomlenze, kanye nokutheleleka.
I-APR ibonakala inemiphumela engemihle eminingi, eminingi yayo okungukuthuthuka okuhlala isikhathi eside. Ungakhula izicubu ezibomvu (ezibizwa ngokuthi ukunamathela) esiswini sakho ngemuva kwe-APR, ngokwesibonelo, okungadala ukuthi izitho noma izicubu zihlangane. Lokhu kungadala ukuthi ukudla okudlula emathunjini kube nokungaphatheki kahle noma izinkinga, okungaholela ezinkingeni zokugaya ukudla.
Ngemuva kwe-APR, abantu basadinga i-colostomy yaphakade. Lokhu kuzothatha isikhashana ukujwayela izinguquko ezithile zendlela yokuphila futhi kungazisho.
I-APR ingadala izinkinga zokwakhiwa kwabesilisa, inkathazo yokuthola i-orgasm, noma ukwaneliseka kwe-orgasm kungancipha kakhulu. I-APR nayo ingalimaza izinzwa ezilawula ukuphuma kwe-ejaculation, okuholela kuma-orgasms "omile" (ama-orgasms ngaphandle kwesidoda).
Imvamisa, i-APR ayibangeli ukuthi abesifazane balahlekelwe ngumsebenzi wobulili, kepha ukunamathela esiswini (isikhumba esibomvu) kungadala ubuhlungu ngesikhathi sokuya ocansini.
Ukwelashwa ngemisebe ukwelashwa komdlavuza okuqeda amangqamuzana omdlavuza noma okuwavimbela ekukhuleni ngokusebenzisa i-x-ray enamandla amakhulu noma ezinye izinhlobo zemisebe. Izinhlobo ezimbili zokwelashwa ngemisebe ziyatholakala:
Indlela okunikezwa ngayo ukwelashwa ngemisebe kuya ngohlobo nesigaba somdlavuza owelashwa. Ukwelashwa kwemisebe yangaphandle neyangaphakathi kusetshenziselwa ukwelapha umdlavuza wendunu.
Indlela ejwayelekile kakhulu yomdlavuza wesitho sangasese yokwelashwa ngemisebe ukusebenzisa ugongolo olugxile lwemisebe evela emshinini ongaphandle komzimba. Lokhu kwaziwa njenge ukwelashwa kwemisebe yangaphandle.
Imisebe ingalimaza izicubu ezinempilo eziseduze namaseli womdlavuza. Lokhu kubangela imiphumela emibi. Ukunciphisa ubungozi bemiphumela emibi, odokotela bathola ngokucophelela umthamo oqondile owudingayo bese behlose imishayo ngokunembile ngangokunokwenzeka. Ngaphambi kokuqala ukwelashwa, iqembu lemisebe lizothola PET / CT noma i-MRI scan yendawo ezokwelashwa ukusiza ukuthola lokhu. Ukwelashwa ngemisebe kufana nokuthola i-x-ray, kepha imisebe inamandla kakhulu. Inqubo uqobo ayilimazi. Ukwelashwa ngakunye kuthatha imizuzu embalwa kuphela, kepha isikhathi sokusetha - ukukubeka endaweni yokwelashwa - imvamisa kuthatha isikhathi eside. Isikhathi esingamasonto ama-5 noma ngaphezulu, izindlela zokwelashwa zivamise ukunikezwa izinsuku ezinhlanu ngesonto.
Amasu amasha avumela odokotela ukuthi banikeze umdlavuza ngemithamo ephakeme yemisebe ngenkathi benciphisa imisebe ezicubwini ezinempilo eziseduze:
I-3D-CRT (ukwelashwa kwemisebe ehambisanayo oku-ntathu) isebenzisa amakhompyutha akhethekile ukudweba ngokuthembekile indawo yomdlavuza. Imishayo yemisebe yabe isakhiwa ivela ezinhlangothini eziningi bese iqondiswa isimila. Lokhu kubenza babe mancane amathuba okuthi izicubu ezijwayelekile zithinteke. Ukuze sikubambe endaweni efanayo isikhathi ngasinye, cishe uzofakwa isikhunta sepulasitiki njengomzimba womzimba ukuze imisebe iqondiswe ngokunembile.
Ifomu eliphambili lokwelashwa kwe-3-D kanye nendlela enconyiwe ye-EBRT yomdlavuza wesitho sangasese Ukwelashwa kwamandla emisebe (i-IMRT). Isebenzisa uhlelo oluqhutshwa yikhompyutha okuthi njengoba liletha imisebe, luhambe eduze kwakho. Ukuqina (amandla) kwemishayo kungashintshwa kanye nokwakha imishayo nokuyikhomba ezinhlangothini eziningi. Kuyasiza ukunciphisa umthamo ongena ezicutshini ezijwayelekile. I-IMRT isiza odokotela ukuphatha umthamo womdlavuza ophakeme kakhulu.
Imiphumela emibi yokwelashwa kwemisebe yangaphandle
Imiphumela engemihle iyahluka ngokuya ngengxenye yomzimba ephethwe kanye nomthamo wemisebe onikeziwe. Eminye imiphumela emibi ejwayelekile yokusetshenziswa kwesikhashana ifaka:
Imisebe ingacasula isitho sowesifazane sangasese kubantu besifazane. Lokhu kungaletha ukungakhululeki nokukhululwa.
Ngemuva kokuphela kwemisebe, iningi lale miphumela emibi iyaqina ngokuhamba kwesikhathi.
Futhi, imiphumela emibi yesikhathi eside ingenzeka:
Ukuze welaphe umdlavuza wendunu, imisebe yangaphakathi ayisetshenziswa kabanzi. Lapho sisetshenziswa, lapho isimila singaphenduli ku-chemoradiation ejwayelekile, kuvame ukuhlinzekwa njengokwenyusa imisebe kanye nemisebe yangaphandle (i-chemo kanye nemisebe yangaphandle).
Imisebe yangaphakathi idinga ukufakwa noma eduze kwesimila semithombo emincane yezinto ezinemisebe ye-radioactive. Kungabizwa nangokuthi imisebe ye-intracavitary, i-radiation yangaphakathi, noma i-brachytherapy. Isetshenziselwa ukugxila emisebeni esifundeni somdlavuza.
Imiphumela emibi engaba khona ifana kakhulu naleyo ebonwa ngemisebe yangaphandle.
Ukwelashwa Kwemisebe Yomdlavuza We-Anal Cancer
Uhlobo oluvame kakhulu lwemisebe yomdlavuza wesinqe ukwelashwa ngemisebe okunamandla (IMRT). Kuyindlela yemisebe evela ngaphandle-ngogongolo. I-IMRT isebenzisa isoftware yekhompiyutha eyinkimbinkimbi kwezobuchwepheshe njengokuthi imishayo yemisebe ingabunjwa ngokufanele ngobukhulu besifunda sokwelashwa yithimba lakho lokunakekela.
Ongoti be-radiation oncologists kanye ne-physicists yezokwelapha bazoqoqa imininingwane enembile mayelana nendawo yokwelashwa ngaphambi kokuqala ukwelashwa. Uzoba:
Lolu lwazi lusetshenziswa yithimba lakho lokunakekela kanye namathuluzi wokuhlela ukwelashwa athuthukile. Singalinganisa inani elifanele lemishayo yemisebe kanye ne-engeli ngqo yaleyo migongolo ngalolu hlelo lokusebenza. Ngaphambi kokwelashwa ngemisebe, futhi ungathola ukwelashwa ngamakhemikhali ukuze unciphise amangqamuzana omdlavuza. Lokhu kubangela ukuthi imisebe iphumelele ngokwengeziwe.
Le ndlela isisiza ukuthi sinikeze isimila ngemithamo ethile yemisebe ngenkathi kugcinwa izicubu ezinempilo endaweni eseduze.
Uhlobo lwemisebe olusebenzisa izinhlayiya ezishajiwe ezibizwa ngokuthi ama-proton ukwelashwa kwe-proton. Ama-X-ray asetshenziswa ngemisebe evamile. Ingozi yokulimala kwezicubu ezinempilo ingancishiswa ngokwelashwa kwe-proton ngoba imishayo ye-proton ayifinyeleli ngaphambili kwesimila. Kusisiza futhi ukuthi sinikeze imithamo ephezulu yemisebe, okwandisa ingozi yokubhujiswa kwesimila.
Indlela esanda kuqhamuka ukusebenzisa i-proton therapy ukwelapha umdlavuza wendunu. Izinzuzo zayo zisaphenywa ngodokotela. Ekwelapheni umdlavuza wekhanda nentamo nomdlavuza wobuntwana, i-proton therapy isetshenziswa kakhulu.
I-Chemotherapy luhlobo lokwelashwa komdlavuza olusebenzisa imishanguzo ukunqanda ukukhula kwamangqamuzana omdlavuza, kungaba ngokucekela phansi amaseli noma ngokuvimbela amaseli ukuthi angahlukani. Imithi ingena egazini uma i-chemotherapy ithathwa ngomlomo noma ifakwe emthanjeni noma emisipheni futhi ingafinyelela kumaseli omdlavuza emzimbeni (systemic chemotherapy).
Imithi emibili noma ngaphezulu isetshenziswa ngasikhathi sinye ezimweni eziningi, ngoba umuthi owodwa ungakhulisa ithonya lomunye.
I-5-fluorouracil (5-FU) ne-mitomycin iyinhlanganisela evelele yezidakamizwa ezisetshenziselwa ukwelapha umdlavuza wendunu.
Inhlanganisela ye-5-FU ne-cisplatin nayo iyasetshenziswa, ikakhulukazi kubantu abangakwazi ukuthola i-mitomycin noma abanomdlavuza osezingeni eliphezulu.
Kulezi zindlela zokwelapha, i-5-FU yinto esetshenziswa amahora angama-24 ngosuku emthanjeni izinsuku ezine noma ezinhlanu. Ifakwa empompini omncane ongahamba nawo ubuyele ekhaya. Kwezinye izinsuku ezithile esikhathini sokwelashwa, eminye imithi inikezwa ngokushesha okukhulu. Futhi okungenani amasonto ama-4, imisebe ihanjiswa izinsuku ezi-5 ngesonto.
Imiphumela emibi ye-chemo
Izidakamizwa ze-Chemo zihlasela amaseli ahlukanisa ngokushesha, yingakho enza ngokumelene namaseli omdlavuza. Kodwa amanye amaseli emzimbeni nawo ahlukana ngokushesha, njengalawo asemnkantsheni wethambo (lapho kukhiqizwa khona amangqamuzana egazi amasha), ulwelwesi lomlomo namathumbu, kanye nezicubu zezinwele. IChemo, nayo, kungenzeka ukuthi iwathinte la maseli, angaholela emiphumeleni emibi. Imiphumela emibi incike enanini lemithi esetshenzisiwe inani elithathiwe nesikhathi sokwelashwa. Imiphumela emibi yesikhathi esifushane ejwayelekile ingafaka:
Iziguli zingaba nokubalwa kwamaseli egazi aphansi ngoba i-chemo ingabhubhisa amaseli akhiqiza igazi womnkantsha. Lokhu kuzoholela ku: