သားအိမ်ခေါင်း ယိုယွင်းမှုက ပြင်းထန်လာတဲ့အခါ ကင်ဆာဖြစ်လာမယ်လို့ နေ့တိုင်းကြားနေရတယ်။ တကယ်တော့ သူတို့အားလုံး ကင်ဆာဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ သားအိမ်ခေါင်း ယိုစိမ့်မှုရှိသော လူနာများသည် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ၏ အန္တရာယ်ရှိသော အုပ်စုတစ်ခုဟုသာ ဆိုနိုင်ပါသည်။ တက်ကြွစွာ ကုသပါက သားအိမ်ခေါင်း ယိုယွင်းမှုကို ပျောက်ကင်းအောင် ကုသနိုင်ပါသည်။ ဟုတ်တယ်၊ အမျိုးသမီးတွေက ကုသမှုကို နှောင့်နှေးတတ်တယ်၊ ဒီရောဂါကို အလေးအနက်မထားဘဲနဲ့ နောက်ဆုံးမှာ ပိုလေးနက်တဲ့ ရောဂါတွေ ပေါ်လာအောင် လုပ်နေကြတာပါ။ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာကို နားလည်မှုလွဲမှားခြင်းသည် ရောဂါဖြစ်စေသော အဓိကအချက်ဖြစ်သည်။ ရောဂါကို ကောင်းစွာနားလည်သဘောပေါက်နိုင်သည်။ အရေးကြီးပုံ။
ဒဏ္ဍာရီ 1: HPV ကူးစက်မှု = သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ
သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ဖြစ်ပွားမှုသည် Human papilloma (HPV) ဟုခေါ်သော ဗိုင်းရပ်စ်နှင့် နီးကပ်စွာ ဆက်စပ်နေသည်။ လေ့လာမှုများအရ human papillomavirus အမျိုးအစားများ ဆက်တိုက် ကူးစက်ခံရခြင်းသည် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာနှင့် ၎င်း၏ ကင်ဆာမဖြစ်မီ ဒဏ်ရာများအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အချက်ဖြစ်ကြောင်း လေ့လာမှုများက ဖော်ပြခဲ့သည်။ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာလူနာအများစု၏ ခန္ဓာကိုယ်တွင် ဤဗိုင်းရပ်စ်ကို တွေ့ရှိနိုင်သည်။
လိင်ဆက်ဆံတဲ့ အမျိုးသမီးတိုင်း လိင်ဆက်ဆံမှုကနေတဆင့် HPV ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ 80% လောက်ဟာ သူတို့ရဲ့ ဘဝတစ်လျှောက်လုံးမှာ ဒီဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံခဲ့ရပါတယ်။
သို့သော်၊ HPV ရောဂါပိုးသည် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာကို သေချာပေါက်မဖြစ်စေဘဲ ကျန်းမာသောအမျိုးသမီးတိုင်းတွင် တိကျသောကိုယ်ခံစွမ်းအားရှိသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ HPV ကူးစက်ခံရပြီးနောက် အမျိုးသမီးအများစု၏ ကိုယ်ခံအားစနစ်များသည် HPV ကို ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ ရှင်းထုတ်နိုင်ကြောင်း လေ့လာမှုများက အတည်ပြုခဲ့သည်။ အမျိုးသမီးအနည်းစုကသာ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းသို့ဝင်ရောက်လာသော HPV ကို မဖျက်ဆီးနိုင်ဘဲ HPV ဆက်တိုက်ကူးစက်မှုကို ဖြစ်စေသောကြောင့် ကင်ဆာမဖြစ်နိုင်သော ဒဏ်ရာများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ အချို့သောလူနာများသည် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအဖြစ်သို့ ပိုမိုကြီးထွားလာကာ ဤလုပ်ငန်းစဉ်သည် ၅ နှစ်မှ ၁၀ နှစ်ခန့်ကြာမြင့်သည်။
HPV ပိုးကူးစက်ပြီးရင် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာအထိ ဖြစ်လာနိုင်လားဆိုတာ HPV အမျိုးအစားနဲ့လည်း သက်ဆိုင်ပါတယ်။ HPV ဗိုင်းရပ်စ်အမျိုးအစားခွဲ 100 ကျော်ရှိပါတယ်။ အမျိုးသမီးမျိုးပွားလမ်းကြောင်းတွင် အဖြစ်အများဆုံး HPV အမျိုးအစားများမှာ အမျိုးအစား 6၊ 11၊ 16၊ 18 အမျိုးအစားများဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့အနက် HPV6 နှင့် HPV11 သည် ဖြစ်နိုင်ချေနည်းသော အမျိုးအစားများဖြစ်ပြီး HPV16 နှင့် 18 သည် အန္တရာယ်မြင့်မားသောအမျိုးအစားများဖြစ်သည်။ HPV16 နှင့် HPV18 တို့သည် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာလူနာများကြားတွင် ကူးစက်မှုနှုန်းအမြင့်ဆုံးဖြစ်ကြောင်း ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ နိုင်ငံများမှ လေ့လာမှုများအရ သိရသည်။
ဒဏ္ဍာရီ 2- သားအိမ်ခေါင်း ယိုယွင်းမှုသည် ကင်ဆာအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားနိုင်သည်။
သားအိမ်ခေါင်းတိုက်စားခြင်းကြောင့် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်သည်ဟု အမျိုးသမီးအတော်များများက နားလည်မှုလွဲနေကြသောကြောင့် သားအိမ်ခေါင်းတိုက်စားခြင်းကို အလွန်ကြောက်ကြသည်။
ဆေးပညာအရပြောရလျှင် သားအိမ်ခေါင်းအတွင်းပိုင်းရှိ အမျိုးသမီး columnar epithelium သည် သားအိမ်ခေါင်း squamous epithelium အစား valgus ဖြစ်သည်။ ဆရာဝန်မှ စစ်ဆေးသောအခါတွင် သားအိမ်ခေါင်းအတွင်း အကြိတ်သည် အနီရောင်ပေါ်လာပြီး သားအိမ်ခေါင်းပေါက်ခြင်းဟု ခေါ်သည် ။ တိုက်စားခြင်းသည် စစ်မှန်သောသဘောအရ "ပုပ်" မဟုတ်ပါ။ ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်တစ်ခု ဖြစ်နိုင်သည်။ အီစထရိုဂျင်၏ လုပ်ဆောင်ချက်အောက်တွင်၊ ကလေးမွေးဖွားသည့်အရွယ် အမျိုးသမီးများတွင် သားအိမ်ခေါင်း၏ squamous epithelium ကိုအစားထိုးရန်အတွက် သားအိမ်ခေါင်းအတွင်း valgus epithelium သည် "တိုက်စားမှု" ပုံသဏ္ဍာန်ကိုပြသသည်။ သို့သော် အပျိုဖော်ဝင်စနှင့် သွေးဆုံးချိန်မတိုင်မီ အမျိုးသမီးများတွင် အီစထရိုဂျင် ပမာဏ အတော်အတန်နည်းသောကြောင့် “တိုက်စားခြင်း” သည် ရှားပါသည်။
သားအိမ်ခေါင်း ယိုယွင်းမှုသည် သာမန် ရောင်ရမ်းမှု အခြေအနေတစ်ခုလည်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သတိပြုသင့်သည်။ အစောပိုင်းသားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာသည် သားအိမ်ခေါင်းတိုက်စားခြင်းနှင့် အလွန်ဆင်တူပြီး ရှုပ်ထွေးလွယ်သည်။ ထို့ကြောင့် မီးယပ်စစ်ဆေးမှုတွင် သားအိမ်ခေါင်း ယိုယွင်းမှုကို တွေ့ရှိပါက ပေါ့ပေါ့တန်တန် သဘောထား၍ မရပါ။ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို ဖယ်ထုတ်ပြီး မှန်ကန်စွာ ကုသရန် လိုအပ်ပါသည်။
နားလည်မှုလွဲမှားခြင်း 3- မီးယပ်စစ်ဆေးမှုကို ဂရုမစိုက်ပါနှင့်
HPV ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံရမှုမှ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုအထိ၊ ယေဘုယျအားဖြင့် ၅ နှစ်မှ ၁၀ နှစ်ခန့်အထိ တဖြေးဖြေး သဘာဝအတိုင်း ဖြစ်လာသည်။ ထို့ကြောင့် အမျိုးသမီးများ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာကို ပုံမှန်စစ်ဆေးနေသမျှ ကာလပတ်လုံး ရောဂါ၏ “ပျိုးပင်” ကို အချိန်မီရှာဖွေနိုင်ပြီး အဖူးပွင့်သည့်အဆင့်တွင် သတ်ပစ်နိုင်သည်။ လက်ရှိတွင် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ အစောပိုင်းလူနာများအတွက် ကုသမှုခံယူပြီးနောက် ၎င်းတို့၏ ငါးနှစ် အသက်ရှင်နှုန်းမှာ ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိလာနိုင်သည်။
သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာရောဂါနှင့် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်းကဲ့သို့သော Pap smear သို့မဟုတ် liquid-based cytology (TCT) ကဲ့သို့သော သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်းအပါအဝင် နှစ်စဉ်မီးယပ်စစ်ဆေးမှုကို လျစ်လျူမရှုရပါ။ အထူးသဖြင့် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေများသော သူများ ကို ပေါ့ပေါ့တန်တန် မယူသင့်ပါ။
HPV ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးရှိနိုင်ခြေမြင့်မားသော အမျိုးအစားများနှင့် အဆက်မပြတ်ကူးစက်နေသူများ၊ ဆိုလိုသည်မှာ HPV ဗိုင်းရပ်စ်ကို စမ်းသပ်ပြီး HPV16 နှင့် HPV18 အတွက် အပြုသဘောဆောင်ကြောင်း တွေ့ရှိသူများ၊
လိင်ဆက်ဆံမှုစတင်ရန် အချိန်မတန်မီ အသက်မပြည့်သေးခြင်း၊ လိင်ဆက်ဆံဖော်အများအပြားနှင့် လိင်သန့်ရှင်းရေး ညံ့ဖျင်းခြင်းတို့ အပါအဝင် ညံ့ဖျင်းသော လိင်ဆက်ဆံမှုဆိုင်ရာ အကြောင်းရင်းများသည် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေပါသည်။
နားလည်မှုလွဲခြင်း လေးခု- "ပိုးလမ်း" သည် မျက်စိကွယ်သွားခဲ့သည်။
သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာသည် အစောပိုင်းအဆင့်တွင် လူနာအား အဆင်မပြေဖြစ်စေနိုင်သော်လည်း အချို့သောရောဂါလက္ခဏာများကို အလွယ်တကူ သတိမမူမိပေ။ ကလေးမွေးဖွားသည့်အရွယ် အမျိုးသမီးများသည် ခန္ဓာကိုယ်မှထုတ်ပေးသော “ကျန်းမာရေးသတိပေးချက်” ကို အာရုံစိုက်ရန် သင်ယူသင့်သည်။ တစ်ခါတစ်ရံတွင် ၎င်းသည် “တိတ်ဆိတ်သော နိမိတ်လက္ခဏာများ” သာဖြစ်သော်လည်း လျှို့ဝှက်သောအန္တရာယ်များ ရှိကောင်းရှိနိုင်သည်။
စောစီးစွာသိရှိပြီးနောက် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာသည် အလွန်ကြောက်စရာကောင်းသည်။ ပရိုတွန်ကုထုံးသည် ပျောက်ကင်းရန် မျှော်လင့်ချက်ရှိသေးသည်။ ပရိုတွန်ကုထုံးသည် အမှန်တကယ်အားဖြင့် အပြုသဘောဆောင်သော ပရိုတွန်များကို အရှိန်မြှင့်ပေးသော ပရိုတွန်များ၏ အရှိန်ဖြင့် ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာသော အိုင်ယွန်ဓာတ်ရောင်ခြည်များ ဖြစ်လာစေသည်။ ၎င်းသည် လူ့ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဝင်ရောက်ကာ နောက်ဆုံးတွင် အကျိတ်နေရာသို့ ရောက်ရှိရန် အထူးပုံသဏ္ဍာန်ကိရိယာများဖြင့် လမ်းညွှန်ထားသည်။ လျင်မြန်သော အရှိန်ကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ရှိ ပုံမှန်တစ်ရှူးများ သို့မဟုတ် ဆဲလ်များနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံနိုင်ခြေ အလွန်နည်းပါးပါသည်။ အကျိတ်၏ တိကျသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုသို့ ရောက်ရှိသောအခါ အရှိန်သည် ရုတ်တရက် လျော့ကျသွားသည်။ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်သျှူးများနှင့် ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများကို မထိခိုက်စေဘဲ ကင်ဆာဆဲလ်များကို သေစေနိုင်သည့် စွမ်းအင်အများအပြားကို ရပ်တန့်ကာ ထုတ်ပေးသည်။ ပရိုတွန်ကုထုံးသည် ဤအရေးကြီးသောကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများ သို့မဟုတ် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံဆိုင်ရာလုပ်ငန်းဆောင်တာများကို ကာကွယ်နေစဉ်တွင် ဤအကျိတ်များကို ထိရောက်စွာကုသနိုင်သည်။ ကုသနေစဉ်အတွင်း မဖြစ်နိုင်ပါ။
သားအိမ်ခေါင်းအတွင်း တိုက်စားခြင်း သို့မဟုတ် သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာဖြစ်စေသည့်ရောဂါကို အမျိုးသမီးများက မှန်ကန်စွာနားလည်သဘောပေါက်ပြီးနောက် ၎င်းကိုကုသရန် အပြုသဘောဆောင်သောသဘောထားရှိရမည်။ သားအိမ်ခေါင်းတိုက်စားတဲ့အခါ ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို ဦးစွာဆုံးဖြတ်ပြီးမှ မှန်ကန်တဲ့ကုသမှုကို ခံယူပြီး သက်သာသွားပါလိမ့်မယ်။ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ခံစားရပြီးသည်နှင့် ပထမဆုံး အကြိမ်သည် ထိရောက်သော ကုသမှုကို ခံယူရပြီး အခြေအနေကို လျင်မြန်စွာ ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီး ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်မှု နည်းပါးစေပါသည်။